خواص درمانی عسل
خواص اثبات شده دارویی عسل به شرح زیر میباشد:
1- خواص ضد باکتری وآنتی بیوتیکی وهمچنین خاصیت ضدالتهابی عسل از نظر عملی اثبات شده است.
2- گلوکز وفروکتوز عسل سریعاً جذب شده و به انرژی تبدیل میشوند.
3- اعمال کبد را فعال کرده ودر دفع سموم از کبد مؤثر است.
4- حرکات و ترشحات روده را بهبود میبخشد.
5- عسل دارای یک اثر ملین بوده و ترشحات رودهها را تحریک میکند.
تاکنون از عسل برای درمان بسیاری از بیماریها استفاده شده که به شرح آنها میپردازیم.
درمان بیماریهای قلبی
ثابت شده است که عسل به علت داشتن گلوکز زیاد سهل التجزیه وانرژیزا بوده وتأثیر بسیار زیادی بر عضلات قلب وانواع بیماریهای قلبی دارد. عسل باعث تحریک وتقویت قلب شده رگها را گشاد میکند وجریان خون را در درون شریانها انشعابی افزایش میدهد فشار خون را تنظیم کرده و از سکته قلبی جلوگیری مینماید پروفسور گولومب اظهار میدارد اگر بیماران قلبی روزانه 50 الی 140 گرم عسل به مدت 2 ماه مصرف نمایند بهبودی مییابند به طوری که ترکیبات خونشان به حالت طبیعی بازگشته ومقدار هموگلوبین خون آنها افزایش مییابد و ضربان قلب نیز متعادل میگردد.
درمان بیماریهای دستگاه گوارش
عسل برای به کار انداختن دستگاه گوارش بسیار مفید است. تأثیر زیادی برروی هضم غذا داشته وملین خوبی است اگر مدام مصرف شود باعث فعالیت طبیعی جهاز هاضمه میگردد به همین دلیل از قدیم آن را دوست معده میگویند. عسل برای درمان امراض معده مانند: زخم معده ، ورم معده وروده دارویی مفید است وبه علت داشتن آهن ومنگنز به هضم غذا کمک میکند وترشح شیره معده را به حالت طبیعی برمیگرداند ودردهای معده را از بین میبرد.
دو پژوهشگر آمریکایی نوس بومر وزایس معتقدند که مصرف عسل دردهای روده را به خوبی از بین میبرد و فروکتوز عسل به ویژه در عسلهای حاصل از گلهای خوشبو در روده ها یک خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد. اسیدهای عسل به ویژه اسید فرمیک برروی رودهها تأثیر خوبی داشته وبا تخمیر وترشی روده مبارزه میکند به طور کلی اسانسها وقندهای طبیعی عسل که غلظت زیادی دارند عفونتهای روده را برطرف میکنند.
درمان ضعف اعصاب
درگذشته از عسل برای بهبود دستگاه عصبی استفاده میکردند. امروزه مشاهدات بالینی نیز ثابت کرده که عسل برای اعصاب مفید است پروفسوربوگولپوف وکیسلوا بیماران مبتلا به داءالرقص (انقباضهای تشنجآور ماهیچهها) را با مصرف عسل معالجه کردند و بعد از 3 هفته درمان ( بدون استفاده از سایر داروها) نتایج بسیارخوبی به دست آوردند به طوری که خواب آنها طبیعی شد ودیگر سردردی نداشتند، حالت ناتوانی وعصبی بیماران کاهش یافت ونیرومندتر شدند.
درمان کندی حافظه
ویتامین D عسل واکنشهای بین کلسیم و فسفر را تنظیم کرده وباعث میشود که اعصاب کار خود را به خوبی انجام دهند. اعصابی که با یونهای کلسیم وفسفر وابستهاند نگهدارنده حافظه میباشند. صمغ موجود در عسل نمیگذارد جدار عروق سفت شود بلکه جدار عروق را نرم نگه داشته و باعث میشود که مواد غذایی بهتر به مغز واعصاب برسند و در نتیجه مطالب بهتر در حافظه میماند عسل به عنوان یک نوشابه گلوکزی نه تنها دارای مقدار زیادی گلوکز بوده بلکه بسیاری مواد ارزشمند دیگری نیز دارد.
درمان بیماریهای کبد
عسل به علت ترکیبات شیمیایی وبیولوژیکی برای درمان بیماریهای کبد مفید است وعلاوه براین که به مصرف سلولهای بدن میرسد ذخایرگلیکوژن کبد را افزایش داده وعمل سوخت وساز بدن را تشدید میکند. کبد سموم باکتریها را خنثی میکند، گلیکوژن عامل اصلی مبارزه با سموم باکتریهاست. عسل قدرت کبد را برای مبارزه با میکروب ها افزایش میدهد.
درمان بیماریهای کلیه
نوهول در سال 1813 به این نتیجه رسید که عسل بهترین ضدعفونی کننده مجاری ادراری برای بیماران کلیوی بوده و پادزهر خوبی برای سموم مختلف است. اگر مخلوط با آب مقطر مصرف شود باعث زیاد شدن ادرار، رفع تشنگی وخرد شدن سنگهای کلیه ومثانه میگردد. عسل به ویژه برای کاهش شدت درد توصیه میشود زیرا مقدار ناچیزی پروتئین داشته وتقریباًفاقد نمک است
درمان بیماریهای خون
عسل تأثیر مثبتی برمیزان هموگلوبین خون دارد. در پرورشگاهها وخانههای تندرستی سوئیس کودکان را به مدت 4-5 هفته با عسل درمان میکنند، روزانه به کودکان 5-12 ساله یک قاشق قهوه خوری تا یک قاشق سوپ خوری داده میشود( آن را در شیر گرم حل میکنند). مشخص شده است که میزان هموگلوبین خون بین کودکان در هفته اول بالا رفته وبه میزان 75 تا 80 درصد افزایش یافته است.
تأثیر عسل برروی هموگلوبین توسط چهار اسپانیایی واسترالیائی نیز تائید شده است،آنها در یک آزمایش کودکان را به 3 گروه تقسیم کردهاند.
گروه اول با رژیم معمولی ، گروه دوم با رژیم معمولی وعسل و گروه سوم با رژیم معمولی و داروهای تحریک کننده اشتها( که احتمالاً روی هموگلوبین اثر دارند) تغذیه شدند نتایج نشان داد که گروه دوم بهترین وضعیت عمومی، افزایش وزن و میزان بسیار بالای هموگلوبین را داشتند.
دو پژوهشگر با افزودن عسل به جای قند در شیشه شیر کودکان پیش رس نتایج بسیار خوبی به دست آوردهاند.
در یک تحقیق هموگلوبین خون 30 پسر بچه از یک پرورشگاه اتریش اندازهگیری شدو طی 6 هفته هر روز دو قاشق سوپ خوری عسل به کودکان داده شد( این پسر بچهها تقریباً از نظر قد ، سن ، وزن وحالات کلی یکسان بودند). نتایج نشان داد که کودکانی که عسل مصرف کرده بودند افزایش هموگلوبین و وزن بیشتری نسبت به سایر کودکان داشتند.
درمان بیماریهای کودکان
عسل یک غذای مفید برای کودکان بوده وتأثیر بسزایی در رشد آنها دارد بهتر است به جای شکر در غذای آنان از عسل استفاده شود مشروط بر این که مقدار آن از 30 گرم تا 40 گرم یعنی 3 قاشق چای خوری و 3 بار در روز بیشتر نباشد. تعدادی از بیماریهای کودکان که با عسل درمان میشوند در زیر مورد بررسی قرار میگیرد:
- درمان کم خونی : عسل هموگلوبین خون بچههای ضعیف ومریض دچار سؤهاضمه را افزایش میدهد و به علت داشتن ویتامین B در رشد آنان تأثیر زیادی دارد زیرا عسل در دستگاه گوارش آنها به راحتی جذب میشود.
- برای درمان اسهال خونی خفیف کودکان مفید است.
- برای درمان شب ادراری اطفال مفید بوده وباعث جذب آب ، نگهداشتن رطوبت وکاهش زمان کلسیم خون آنها میگردد به شرط آن که صبح وشب به میزان مناسبی ( یک قاشق چای خوری ) عسل مصرف شود.
نقش عسل در اطفال زمانی اهمیت دارد که نوزاد از شیرمادر محروم بوده وباید از شیر گاو تغذیه نماید. شکری که در شیر حل شده وبه نوزادان داده میشود باید اول تبدیل به گلوکز شده وبعد به خون انتقال یابد در صورتی که گلوکز وفروکتوز عسل مستقیماً جذب خون میشوند.
- برای درمان برفک دهان اطفال یک قاشق چایخوری عسل به تنهایی یا مخلوط با آب لیمو داده میشود تا مزه مزه نماید اگر چه مقداری از آنرا بیرون میریزند ولی باز هم اثر خود را دارند در بعضی بیمارستانهای آمریکا از عسل به طور معمول در غذای کودکان استفاده میشود به طوری که ابتدا هر 24 ساعت نصف وسپس تا دو قاشق قهوه خوری داده میشود. کودکانی که با عسل تغذیه میشوند دستگاه گوارش سالمی داشته وهیچگاه نفخ در روده آنها وجود ندارد. میکائلیس پژوهشگر آمریکایی عسل را برای درمان گلو درد وضد عفونی گلوی کودکان استفاده کرد نتیجه خوبی به دست آورد.
در بعضی از نواحی آلمان بچههارا به تغذیه عسل به طور منظم سازگار کردهاند. زایس نتایج حاصل از مصرف عسل در کودکان را بسیار مطلوب دانسته وکودکان تغذیه شده با عسل نسبت به آنهایی که قند مصرف کردهاند رشد بیشتری داشتهاند عسلهای به دست آمده از گلهای خوشبو آرامبخش بوده وبچههای نا آرام را به سرعت به خواب میبرند.
درمان بیماریهای ریه
از زمانهای بسیار قدیم مردم به خواص درمانی عسل در معالجه بیماریهای ریوی پی برده بودند . چنانچه بقراط نوشته است که شربت عسل برای ازبین بردن سرفه وخلط سینه مفید است. هندوهای قدیم عسل وشیر را بهترین دارو برای درمان سل و فشار خون میدانستند.
اودینسوف محقق روسی با تجویز روزانه 150-100 گرم عسل به بیمارانی که سل داشتند متوجه بهبود وضعیت عمومی ، افزایش وزن ، کاهش شدت سرفه وبالا رفتن مقدار هموگلوبین خون آنها شد و در مورد 3 بیمار که شش آنها چرک کرده بود نتایج خوبی به دست آورد از جمله زیاد شدن اشتها، افزایش وزن وکم شدن خلط البته آبریزش در روز از شب زیادتر شد که پیش از درمان بر عکس بود.
ابن سینا برای درمان مراحل اولیه سل مخلوط عسل با گلبرگ گل سرخ را تجویز میکرد ومعتقد بود که برای نتیجه بهتر ، عسل باید قبل از نهار مصرف شود. مصرف عسل با شیر گرم داروی مؤثری برای درمان بیماریهای شش است.
عسل به دلایل زیادی داروی قوی ضدسل ششی است ، عسل تقویت کننده بدن بوده و پایداری بدن را در مقابل عفونت سلی افزایش میدهد.
درمان زخمها
سالها قبل از انسان هنوز عوامل میکروبی مانند باکتریها، قارچها وکپک ها را نمیشناخت از عسل در جراحی ومعالجه سوختگیها استفاده می کرد. امروزه محققین بعضی از اثرات معجزهآسای عسل در معالجه زخمها را اثبات کردهاند . در واقع رطوبت کم ، فشار اسمزی زیاد و اسیدی بودن عسل باعث توقف فعالیتهای عوامل عفونت از ومیکروب ها میگردد. غلظت عسل باعث میشد تا پوششی سترون روی زخمها قرار گیرد، که به سادگی قابل شستشو میباشد . عسل ترواش هایی دارد که به اندازه کافی محل زخم را پوشانده و چرکها را از بین میبرد همچنین از تغییر شکل و چروکیدگی بافتهای زخم جلوگیری کرده وزخم را از وجود میکروب ها پاک میکند.
بولمن عسل را برای درمان زخمهای باز ( دهان باز کرده ) به کار برده ونتایج بسیار خوبی گرفته است.
درمان سوختگی
عسل به علت ساختار صمغی در درمان سوختگی ونیز اگزما بسیار سودمند است، با مالیدن آن به محل سوختگی مانع رسیدن هوا به پوست شده واز شدت درد میکاهد واز تاول زدن جلوگیری کرده ومحل سوختگی زودتر بهبود مییابد.
عسل خالص وطبیعی عمدتاً استریل است یعنی عاری از باکتریهای بیماری از و ویروس است در ضمن از رشد میکروبها نیز به شدت جلوگیری میکند. عسل حاوی آنزیمی به نام کاتالاز است که میتواند به فرآیند بهبود انواع زخمها کمک کرده وترمیم پوست را سرعت بخشد. عسل دارای قدرت شیمیایی و پاک کنندگی است . بوی نامطبوع عفونت زخمها را از بین برده و داروی مناسبی برای ترمیم انواع سوختگی هاست.
درمان بیماریهای دندان ولثه
قندهای عسل به دندانها هیچ صدمهای نزده بلکه می تواند آنها را سفید ولثهها را محکم سازند. پروفسور واسکورگستوف عقیده دارد چنانچه شکر مدتی در دهان بماند به وسیله باکتری تجزیه شده وموجب ایجاد اسید لاکتیک میشود که برای دندانها مضر است. ولی عسل چون دارای یک نوع آنتی بیوتیک طبیعی است هیچگونه اسیدی در دهان تولید نکرده ودندانها را ضدعفونی مینماید. به همین جهت مصرف آن برای دندانها(مخصوصاً اطفال ) نه تنها هیچ ضرری نداشته بلکه مفید است. ملک لدان پژوهشگر آمریکایی معتقد است که چای حاوی فلورین بوده وداروی مؤثری برای جلوگیری از فساد دندان است، مشروط بر این که با عسل مصرف شود. زیرا قند یا شکر این خاصیت را از بین میبرند به همین دلیل اکثر دانشمندان روسی از جمله راف شیرین کردن چای را با عسل به جای قند توصیه کردهاند.
فیلیپس آمریکایی معتقد است که افزودن یک قاشق چای خوری عسل به شیشه شیر کودکان از پوسیدگی دندان آنها جلوگیری میکند.
برای محکم نمودن لثهها، عسل را با سرکه انگور مخلوط کرده وبه لثهها میمالند وماساژ میدهند، تکرار این عمل چند بار در روز میتواند چرک لثهها را از بین برده ولثه را به مرور ترمیم نماید.
درمان ناراحتیهای بعد از عمل جراحی
عسل برای بیمارانی که تحت عمل جراحی ( مخصوصاً صورت وفک ) قرار گرفتهاند بسیار مفید است در این گونه بیماران باید غذاهایی به بیمار داده شود که قسمت اعظم آن عسل باشد تا زخمها زودتر بهبود یابند. چون بیمارانی که نمیتوانند غذا بجوند بایدمایعات مصرف کنند. عسل به آسانی در آن حل شده و بهتر است با عصاره میوهها، سبزیها، زرده تخم مرغ ، خامه وغیره مصرف شود عسل ضدعفونی کننده بوده ولازم نیست بعد از مصرف دهان ضدعفونی گردد ولی در مورد سایر غذاها حتماً باید دهان ضدعفونی شود.
افزایش طول عمر
بعضی محققین براین معتقدند که در سنین پیری توانایی استفاده از گلوکز کم شده ولی توانایی استفاده از فروکتوز تغییری نمیکند، عسل مقدار زیادی فروکتوز دارد ومصرف آن در این سنین بسیار مفید است همچنین در افرادی که سکته مغزی کردهاند تحمل گلوکز کم میشود در صورتی که تحمل عسل در آنها کاهش نمییابد.
پروفسور پارهون دانشمند یونانی درکتاب معروف بیولوژی طول عمر ترکیب عسل وخمیر مایه را به عنوان یک غذای رژیمی سلامتی بخش به خصوص برای افراد مسن توصیه میکند. به این ترتیب که مخلوطی از یک قسمت عسل ودو قسمت خمیر مایه تهیه شده وروزانه 50تا75 گرم در چند نوبت مصرف شود. به طور کلی عسل برای حفظ سلامتی در دوران پیری مناسبترین غذا است. به سالخوردگان توصیه میشود که از خوردن قند خوداری نموده وحتیالامکان از عسل این ماده زنده و فعال استفاده نمایند. معمولاً زنبور داران ومصرف کنندگان عسل کمتر ناراحتی کلیه داشته از رنگ وروی خوبی برخوردار بوده وبینایی خوبی دارند، بندرت دچار سکته قلبی میشوندو سرطان در آنها فوقالعاده کم است.
درمان بیماریهای پوست
عسل اثر شفابخشی برروی پوست داشته وبه پوست نیرو میبخشد. بقراط حکیم وابن سینا به خواص درمانی عسل روی پوست به خصوص نرمی وزیبایی آن اشاره کردهاند. عسل خاصیت جذب سریعی دارد، ترشحات پوستی را جذب وبه بافتهای پوششی غذا میرساند وهمچنین چین وچروکهای آن را صاف مینماید. آمیش با تزریق عسل بیماران مبتلا به بیماریهای سخت پوستی مانند گال را همراه با آلودگی پوستی درمان کرده است.
شرمن معتقد است خارش زیاد بیماران مبتلا به اگزمای کهنه به همین روش درمان میشود بیماران او مردان وزنانی بودهاند که بیش از 10 سال از این ناراحتی ( خارش ودرد) رنج بردهاند . این پژوهشگر معتقد است که تزریق عسل روی فیبرهای پوستی که موجب تحریکات خارش میگردند اثر مستقیم دارد.
دومتخصص پوست از مسکو در سال 1945 زخمهای پوست صورت را با عسل درمان کردند وبه وسیله پانسمان با عسل برجستگیهای وچسبندگی محل زخم را از بین برده وبه سرعت زخمها را ترمیم نمودند. بیماران درضمن درمان در مدت 12 روز روزانه 60 گرم عسل مصرف نمودند.